دین پژوهی

مروری اجمالی بر موضوعات دین

دین پژوهی

مروری اجمالی بر موضوعات دین

ما در این سایت به برخی از ریز موضوعات اجتماعی دینی می پردازیم

۳ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «فمینیسم اسلامی» ثبت شده است

زن در نظرگاه عارفان

کتاب راهزن عقل و دین یا زن در نظرگاه عارفان، نوشته مهری زینی، اثری ارزشمند در مورد جایگاه عرفانی زن در اسلام است.

در عرفان دو نگاه عابدانه( مبتنی بر خوف و زهد) و نگاه عاشقانه( مبتنی بر عشق و محبت) وجود دارد؛ از این منظر نگرش به زنان نیز می تواند برخاسته از هر یک از این دو باشد.

زن در تصوف عابدانه مظهر و مصداق نفس اماره است که گریز از او راه بهشت است. لذا عارفان در این نگرش زن را پست و فرومایه می انگارند.

اما در عرفان عاشقانه زن عامل عروج معنوی و مظهر اتم و اکمل شهود حق است؛ که با عشق به زن می توان به مقامی ارجمند و باکرامت دست یافت.

این کتاب با رویکرد عرفان عاشقانه به زن، جایگاه زنان را در عرفان و درک حقیقت آشکار می سازد. و نمونه های بارزی از زنان عارفه برجسته را بازگو می کند.

  • ف مریدی

سبک زندگی اسلامی همانا سبکی زیبا از زندگانی است.

ادامه دارد...

  • ف مریدی

شیعه و پیروی از خلیفه دوم در امور زنان

گرچه در اینجا مقصود و منظور ما از شیعه آراء اصیل و همه جانبه پیروان اهل بیت ع نیست، بلکه به طور خاص رویکرد کلی علمای شیعی خصوصا حوزه علمیه در مورد مباحث مربوط به زنان مطمح نظر است، با این حال آنچه از آراء شیعی غلبه و استیلاء می یابد همین رویکرد خاص برخاسته از حوزه می باشد.

شواهد فراوان و کافی از نگاه و نگرش فرودستانه خلیفه دوم یعنی عمربن خطاب نسبت به زنان وجود دارد؛ شواهدی از دوران قبل و حتی پس از اسلام آوردن او.

در دوران پیش از اسلام یک زن حق مالکیت نداشت. هر مال و ثروتی که به او می رسید به خانواده اش تعلق داشت و بستگان ذکور حق دخل و تصرف در آن را داشتند. اما در مکه که فردگرایی بیش از نقاط دیگر حاکم بود برخی از زنان اشراف توانستند ارث ببرند و مایملک خود را در اختیار گیرند. حضرت خدیجه نمونه ای از این قسم بود.

پیامبر ص در کنار آموزه های قرآنی بسیار کوشید تا جایگاهی قرآنی به زنان بدهد؛ جایگاهی که زنان در مغرب زمین نیز تا قرن نوزدهم از آن محروم بودند. به عنوان نمونه پیامبر ص به آزادی زنان بسیار علاقمند بود؛ اما بسیاری از مردان امت ازجمله یاران نزدیک او، یعنی عمر بن خطاب، به شدت با او مخالفت می کردند.

به عنوان نمونه زنان در لشکرکشی ها در اردوگاه نظامی در حاشیه نبودند و در هر چیزی سهم داشتند. این نوع آزادی که تنها در میان زنان نخبه جزیره العرب رسم بود، خشم عمر را در پی داشت. عمر هنگامی که دخترش عایشه را ،که در خط مقدم در حال قدم زدن بود، مشاهده کرد، بر سر وی فریاد برآورد که شجاعتت تو را بی حیا کرده! اگر دشمن غافلگیرمان کند می دانی چه می شود؟!

ترتیبات زندگی پیامبرص که زنان را در کانون جامعه و امت قرار می داد نگرش جدیدی به زنان مسلمان در خصوص نقش و کارکردشان ارزانی داشت؛ او در خانه به همسرانش اجازه می داد که به راحتی در سیاست دخالت کنند و آرای خود را بیان نمایند در حالی که ظاهرا آنان در خانه ی پدران در این زمینه هیچ حرفی نمی زدند.

از میان همسران پیامبر ص این ام سلمه بود که بلافاصله سخنگوی زنان مدینه شد به طوری که زنان از او خواستند تا از رسول خدا ص این سوال را بپرسد که چرا قرآن به زنان اشاره ای نمی کند؟ ام سلمه این سوال را از پیامبر ص پرسید تا این که پس از چندی آیه 35 سوره احزاب را نازل فرمود.

«همانا خداوند برای همه مردان و زنان مسلمان و مردان و زنان باایمان.... مغفرت و پاداش بزرگ مهیا ساخته است»

به عبارت دیگر در اسلام دو جنس مرد و زن با هم برابر و مساوی اند. وقتی زنان این آیات را شنیدند تصمیم گرفتند این دیدگاه را به واقعیتی عینی در زندگی روزانه خود بدل کنند. گرچه به دلایلی آنان در این مسیر چندان موفق نشدند و این مسیر پس از چندی به قهقرا گرایید، اما اصل این قضیه انکار شدنی نیست.

این همان چیزی است که نصر حامد ابو زید در مورد جایگاه زنان در اسلام معتقد است:

اسلام گفتمان برابری و دموکراسی زنان را آغاز نمود و آن را به دست مسلمانان سپرد تا آن را به حد اعلای خود رشد و توسعه دهند...

برای مطالعه بیشتر می توان به کتاب محمد ص پیامبری برای زمانه ما از کرن آرمسترانگ مراجعه کرد.

  • ف مریدی