دین پژوهی

مروری اجمالی بر موضوعات دین

دین پژوهی

مروری اجمالی بر موضوعات دین

ما در این سایت به برخی از ریز موضوعات اجتماعی دینی می پردازیم

۳ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «معنویت» ثبت شده است

استاد ملکیان در باب رمز موفقیت های علمی و معنوی علامه طباطبایی صاحب تفسیر المیزان چنین می گوید:

موفقیت های معنوی علامه بسیار بیشتر از آثار ارزشمند علمی ایشان است. در واقع او از حیث معنوی مقامات بالایی را کسب کرده و فضایل الهی را در خود جمع داشت.

شاید بتوان رمز موفقیت ایشان را در چند جمله خلاصه کرد:
1. علامه تنها به امور ضروری زندگی می پرداخت. و در مورد موارد غیر ضرور به اتلاف وقت و هزینه مایل نبود.
2. او هرگز خود را با دیگران مقایسه نمی کرد. بلکه تنها خود را با خود های گذشته اش می سنجید.
3. علامه معمولا به حرف دیگران توجهی نداشت. و طبق نظر و رأی دیگران زندگی نمی کرد.
4. توحید افعالی در نظر او بسیار بسیار پررنگ بود. در واقع او در پس همه وقایع اراده الهی را می نگریست و خود را مأمور به انجام وظایف می دانست.
رحمت و درود بر روان پاکش که به مقام والای انسانی نائل آمد. 


  • ف مریدی

معنویت و زندگی روزانه

شاید سرراست ترین معنا برای معنویت، معناداری زندگی باشد. از این منظر زندگانی دارای معنا و هدف، معنوی است و زندگی روزمره و سردرگم فاقد معنا و معنویت است.

هرگز معنویت را نمی توان تنها در محدوده نماز و عبادت محصور ساخت؛ بلکه معنویت روحی ماورایی و نامریی حاکم بر کل هستی است.

اگر قرار باشد که روزگار آدمی تنها در پی خوستن، داشتن و انجام دادن خلاصه شود، به سادگی روی سکون و آرامش را نخواهد دید. بلکه در بی قراری مدام گرفتار می شود.

و این همان چیزی است که اکنون و همواره دامان بنی بشر را در چنگال خود نگاه داشته است.

اگر انسان به بودن کنونی خود بیاندیشد، فارغ از همه نقص ها و کمبودها، گوهر حیات معنوی را درخواهد یافت.

و با گسترش افق دید خود، همه تلاش ها و حرکت ها را حقیر و گذرا می یابد؛ و به عبارتی تمامی خواستن، داشتن و انجام دادن ها را، چون تابیدن پیله ای به دور کرم ابریشم، تعبیر و تفسیر می کند.

بودن، یا به عبارتی داراشدن از حیات معنوی، به سازگاری تام و تمام با محیط زندگانی اشاره دارد. کسی می تواند به بودن خود اذعان نماید که توانسته باشد در جهت سازگاری خود با محیط و سایر اجزای آن حرکت کند. در این حرکت خود و هر چه مربوط به خود است کمرنگ و فراموش می گردد و روابط میان اجزا و نگاه کل گرایانه در مرکز قرار می گیرد.

از این منظر بودن تنها به عبادت و نماز و روابط خصوصی با پروردگار خلاصه نمی شود؛ در حالی که تمامی ابعاد و جنبه های زندگانی آدمی را دربر می گیرد.

جرج هربرت در قطعه شعری زیبا در این باره چنین گفته است:

آنکه اتاقی را به پاس آیین تو می روبد، هم آن اتاق و هم عمل را زیبا می سازد.


  • ف مریدی


هوش معنوی توانایی فکر و عمل هوشمندانه، و مربوط به بعد معنوی انسان است؛ در واقع انسان با استفاده از معنا و ارزش زندگی مشکلات خود را با تکیه بر هوش معنوی حل می کند. بر پایه هوش معنوی است که انسان به بالا و بالاتر می اندیشد و سعی دارد تا به همه حرکات و سکنات خود اعتبار ماندگاری ببخشد. زیربنای این هوش باورها، عقاید، هنجارها و ارزش هایی است که مقصد و مقصود زندگانی انسان است. میل به جاودانگی و زندگی ابدی از امیال غریزی و به عبارتی فطری بشر است که به انحاء مختلف در حیات آدمی تجلی و نمود داشته است. اگر هوش معنوی وابسته به بعد معنوی زندگی آدمی است، جاودانگی و میل به آن نیز، نه در حیات مادی، بلکه در جنبه غیر مادی و متافیزیک انسان مطرح است. گرچه اکنون آگاهی و اطلاعات ما درباره موضوع هوش معنوی چندان زیاد نیست، اما با برشمردن برخی از مهمترین مؤلفه های آن می توان به وجود ارتباطی معنادار با خلود و میل به جاودانگی انسان پی برد. از این رو ما در این مقاله ضمن معرفی اجمالی از هوش معنوی و میل به جاودانگی انسان، به طور خاص از منظر اسلام، وجود هوش معنوی را به عنوان دلیلی بر خلود و جاودانگی انسان پس از مرگ در نظر می گیریم. امید که این تلاش راهگشای تأملات گسترده تری از هوش معنوی در حوزه مطالعات اسلامی، نظرا و عملا، قرار گیرد.

  • ف مریدی